Masz świetny pomysł na biznes, ale nie możesz go zrealizować? Dzieje się tak z różnych powodów. Być może zabrakło środków lub zdolności finansowej, aby móc skorzystać z tradycyjnych form finansowania? A może po prostu nie masz ochoty tworzyć rozbudowanego biznes planu i przechodzić przez skostniały i czasochłonny proces bankowy? Współcześnie doczekaliśmy się rozwiązań, które odpowiadają na takie problemy. Nazywa się je crowdfundingiem, czyli finansowaniem społecznościowym. Sprawdź, na czym to polega i czy to dobra opcja dla Ciebie!
Spis treści
Czym jest crowdfunding?
Nazwa crowdfunding powstała z połączenia dwóch angielskich słów: crowd oraz funding. Pierwsze z nich oznacza „tłum”, drugie natomiast – „finansowanie”. W Polsce inicjatywę tę zwykło się określać mianem finansowania społecznościowego.
Istotą crowdfundingu jest organizowanie publicznych zbiórek służących finansowaniu poszczególnych projektów. Akcje odbywają się za pośrednictwem wyspecjalizowanych serwisów internetowych. Dzięki finansowaniu społecznościowemu pomysłodawcy otrzymują szansę na realizację własnych pomysłów biznesowych lub kulturalnych. Często są one innowacyjne lub bardzo atrakcyjne dla konsumentów. W normalnych warunkach nie miałyby jednak szans na realizację z uwagi na brak odpowiedniej ilości środków finansowych po stronie pomysłodawcy. Crowdfunding stał się więc alternatywą dla pozyskiwania kapitału bez ograniczania się do jednego inwestora.
Podmioty finansujące w crowdfundingu określa się mianem darczyńców, inwestorów lub pożyczkodawców. Użyta nomenklatura uzależniona jest od rodzaju crowdfundingu.
Rodzaje crowdfundingu
Istnieje kilka odmian finansowania społecznościowego.
- Crowdfunding donacyjny – finansowanie ma charakter filantropijny, a więc darczyńcy nie mogą liczyć na gratyfikację ze strony podmiotów otrzymujących wsparcie. W tym systemie odbywają się zbiórki charytatywne oraz inicjatywy podejmowane przez organizacje non-profit.
- Crowdfunding inwestycyjny (udziałowy) – wpłata środków wiąże się z przejęciem części udziałów w finansowanym przedsięwzięciu. W tym przypadku właściciel biznesu traci częściowo kontrolę nad możliwością samodzielnego decydowania o losach projektu. Dodatkowo w świetle nowych regulacji prawnych, które niebawem mają zostać przyjęte przez rząd, jedynie spółki akcyjne będą mogły ubiegać się o tę formę finansowania.
- Crowdfunding dłużny (pożyczkowy) – forma finansowania społecznościowego oparta na pożyczkach społecznościowych. Pożyczkobiorca ma obowiązek spłaty otrzymanych środków z odsetkami, co powiększa kapitał osób udzielających finansowania oraz chroni go przed negatywnymi skutkami inflacyjnymi.
- Crowdfunding przedsprzedażowy – usługi lub produkty dostarczane są inwestorom, którzy pomogli w ich sfinansowaniu.
- Crowdfunding oparty na nagrodach – przekazanie wpłaty wiąże się z otrzymaniem nagrody. Często się jednak zdarza, że jej wartość jest niższa od kwoty wpłaconej.
Kiedy warto wybrać crowdfunding?
Pozyskiwanie kapitału na realizację lub rozwój własnego biznesu może być jednym z najtrudniejszych zadań, przed jakimi stają przedsiębiorcy. Crowdfunding jest więc szansą dla młodych firm. Dzięki niemu wiele cennych pomysłów ujrzy światło dzienne. Podmioty finansujące, oprócz dumy z możliwości pomocy, mogą liczyć na wartościowe profity rzeczowe i finansowe.
Crowdfunding pożyczkowy
Szczególnym rodzajem finansowania społecznościowego są pożyczki crowdfundingowe. W tym przypadku twórca projektu jest zobowiązany do zwrotu każdej pożyczonej kwoty. W zależności od tego, z której platformy crowdfundingowej korzystasz, okres zwrotu kapitału, poziom stałego oprocentowania oraz terminy zwrotu są określane z góry przez samego pożyczkobiorcę.
Osoby finansujące nie otrzymują tutaj udziałów lub akcji, więc nie mają wpływu na zarządzanie powierzonym kapitałem. Przedsiębiorca nadal utrzymuje więc dotychczasową kontrolę nad swoim biznesem. Aby jednak zabezpieczyć jego środki, ustala się określone warunki. W rezultacie wymagania platform crowdfundingowych są mniej rygorystyczne niż instytucji finansowych, ale ochrona pozostaje na tym samym poziomie.
Początkowo kampanie crowdfundingu dłużnego były skierowane głównie do spółek deweloperskich lub spółek charakteryzujących się tradycyjnym i stabilnym modelem finansowym. Zabezpieczenie stanowiła hipoteka, zastaw rejestrowy lub weksel. Obecnie ta forma finansowania staje się coraz szerzej dostępna dla mniejszych podmiotów, a nawet osób prywatnych.
Crowdfunding finansowy działa w oparciu o szereg unormowań prawnych. W ten sposób zabezpieczane są interesy obydwu stron transakcji. Podstawowe znaczenie mają przepisy zawarte w kodeksie cywilnym.
Wszystkie podmioty funkcjonujące na rynku crowdfundingu pożyczkowego skierowanego do szeroko rozumianych działalności gospodarczych muszą spełniać rygorystyczne wymogi powstałe w wyniku przyjętego przez Parlament Europejski rozporządzenia w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego. Regulacje te zostały stworzone w odpowiedzi na coraz szerszą dostępność tego typu usług, aby chronić zbiorowe interesy inwestorów oraz pożyczających.
Ryzyko transakcji w crowdfundingu dłużnym ograniczone jest do sytuacji niewypłacalności. Właśnie na tym zagadnieniu skoncentrowane są zabezpieczenia. Inwestorzy powinni polegać na posiadanej wiedzy, doświadczeniu i przygotowaniu do transakcji. Zaleca się, aby we własnym postępowaniu hołdowali zasadzie dywersyfikacji ryzyka. Biorcy kapitału powinni natomiast dokładnie zapoznać się ze wszystkimi warunkami zawartymi w umowie.
Crowdfunding pożyczkowy to ciekawa alternatywa dla tradycyjnego finansowania bankowego, która bardzo szybko nabiera tempa wraz ze wzrostem świadomości ludzi o dostępności tego typu produktów finansowych. Świadczy o tym szereg danych statystycznych, które można znaleźć pod tym linkiem. Zgodnie z nimi w 2021 roku globalny rynek crowdfundingowy został wyceniony na 12,27 mld dolarów amerykańskich. Zgodnie z szacunkami w przeciągu najbliższych sześciu lat podwoi on swoją wartość. W roku 2020 wielkość finansowania społecznościowego w Polsce wynosiła 389,93 mln dolarów amerykańskich, co stawia nasz kraj na ostatnich pozycjach w światowych rankingach. W tym zakresie zdecydowanym liderem światowym są Stany Zjednoczone (73 620,2 mln USD).
Jest to relatywnie bezpieczna opcja zarówno dla strony udzielającej, jak i pobierającej kapitał. Nic więc dziwnego, że na rynku światowym pojawia się coraz więcej platform służących do finansowania społecznościowego. Sprawdź ich ofertę i przekonaj się, czy to opcja korzystna dla Ciebie!
