W Polsce powstaje ok. 1000 firm dziennie (dane Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej). Zgodnie z raportem PARP aż 87% z nich to osoby fizyczne, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Nic dziwnego – to najprostsza forma prowadzenia biznesu. W większości przypadków wymaga tylko wypełnienia jednego formularza online. Jak krok po kroku założyć i sfinansować JDG? To prostsze niż myślisz!
Spis treści
Czym jest jednoosobowa działalność gospodarcza?
Jednoosobowa działalność gospodarcza, a właściwie przedsiębiorca będący osobą fizyczną, to jedna z form prowadzenia biznesu w Polsce. Zgodnie z art. 3 Ustawy prawo przedsiębiorców: „Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”.
To oznacza, że celem założenia firmy jest zysk – zdobywany poprzez wykonywanie powtarzalnych i regularnych czynności (np. sprzedaży produktów lub usług). Żeby zarejestrować biznes, standardowo wystarczy złożyć wniosek do CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej) i uzyskać wpis w rejestrze.
W przypadku JGD właściciel jest osobą fizyczną z pełnią praw – czyli dowolną osobą pełnoletnią. Jeśli założysz taką firmę:
- uzyskujesz status przedsiębiorcy;
- decydujesz o wszystkich działaniach związanych z biznesem;
- ponosisz wyłączną odpowiedzialność za swoją firmę, w tym odpowiadasz całym swoim majątkiem;
- płacisz podatek dochodowy, VAT (jeśli jesteś zarejestrowanym podatnikiem VAT) oraz ZUS.
Jak mówi art. 2 Ustawy prawo przedsiębiorców: „Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach”.
Pamiętaj! Większość najważniejszych kwestii reguluje właśnie Ustawa prawo przedsiębiorców. Wcześniej, do 2018 r., głównym dokumentem była Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.
Jak sfinansować jednoosobową działalność gospodarczą?
Jeśli chcesz założyć jednoosobową działalność gospodarczą, nie musisz mieć żadnego kapitału na start – to nie jest wymagane przez prawo. Wiadomo jednak, że większość biznesów potrzebuje nakładów finansowych, np. na zatowarowanie, wynajem pomieszczeń, marketing czy sprzęt niezbędny do pracy.
Aby dowiedzieć się, ile pieniędzy potrzebujesz, zrób dokładny biznesplan i kosztorys. Jak sfinansować JDG? Dane pokazują, że większość inwestycji firm jest finansowanych ze środków własnych. Dzięki dodatkowym pieniądzom możesz jednak szybciej rozpocząć i rozwinąć działalność, a często też uzyskać lepsze wyniki.
Kredyt bankowy
Raport Forum Finansowania MMŚP „Dostęp przedsiębiorców do kredytu w okresie wychodzenia z pandemii” (8 lipca 2021 r.) wskazuje, że z kredytu korzysta aktualnie 29% małych firm. To jedno z popularniejszych rozwiązań, które zapewnia spory zastrzyk gotówki.
Banki niechętnie udzielają jednak kredytów przedsiębiorcom, którzy dopiero pojawili się na rynku i nie mają bogatej historii kredytowej. Dodatkowo rozwiązanie to jest stosunkowo drogie i często wymaga opłacenia prowizji oraz odsetek.
Crowdfunding dla firm
To opcja, która polega na pożyczeniu pieniędzy bezpośrednio od innych ludzi – a nie od banku czy instytucji finansowej. Samodzielnie ustalasz koszty pożyczki i umawiasz się z pożyczkodawcą na wybrane warunki.
Crowdfunding dla firm jest znacznie łatwiejszy do uzyskania od kredytu bankowego – chociaż również w tym przypadku JDG musi mieć udokumentowany, stały dochód. Kapitał można otrzymać też szybciej i na korzystniejszych dla siebie warunkach. Wniosek o taką pożyczkę złożysz na stronie Finansowo Biznes – znajdziesz tam pożyczkodawców, którzy są zainteresowani wsparciem przedsiębiorców.
Dofinansowanie z UP lub UE
Istnieją rozwiązania zarówno dla istniejących firm, jak i osób dopiero zakładających swoją działalność. Najpopularniejszą opcją są bezzwrotne środki z urzędu pracy – nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych na start dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne.
Inne dotacje często dotyczą konkretnych programów lub gałęzi przemysłu. Chociaż uzyskanie dofinansowania wymaga spełnienia szeregu wymagań i formalności, najczęściej pieniądze są bezzwrotne lub nieoprocentowane.
Leasing
W przypadku leasingu możesz korzystać z przedmiotu w zamian za opłacanie rat leasingowych. Dzięki temu nie musisz jednorazowo wydawać dużej gotówki, np. na zakup samochodu dla swojej firmy.
W 2021 r. leasing sfinansował przedmioty (np. samochody osobowe, ciężarówki czy maszyny) za 77 mld zł – jak mówi raport Związku Polskiego Leasingu.
Jednoosobowa działalność gospodarcza – formalności
Zanim założysz JDG, warto podjąć decyzje kluczowe dla biznesu. Chociaż samo zgłoszenie firmy do CEIDG trwa kilka minut, trzeba wiedzieć, jakie opcje w formularzu wybrać. O czym pamiętać przed rozpoczęciem prowadzenia firmy?
Do najważniejszych kwestii formalnych należą:
- wybór nazwy – która musi zawierać co najmniej Twoje imię i nazwisko;
- sprawdzenie, czy potrzebujesz pozwolenia – niektóre działalności są reglamentowane i wymagają np. licencji czy koncesji (m.in. ochrona osób i mienia, sprzedaż alkoholu);
- określenie adresu prowadzenia działalności – jeśli wpiszesz adres w CEIDG, musisz mieć tytuł prawny do nieruchomości (np. akt własności czy umowę najmu);
- wybór kodu PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) – Twoja firma musi mieć minimum jeden główny kod, który mówi, czym się zajmujesz;
- wybór formy opodatkowania – wybierasz z trzech opcji: zasady ogólne, ryczałt, stawka liniowa.
Zanim zarejestrujesz działalność, dobrze wybrać także sposób prowadzenia rachunkowości. W tej kwestii większość przedsiębiorców korzysta z biur rachunkowych – najlepiej porozmawiać z księgową jeszcze przed złożeniem wniosku w CEIDG.
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?
Założenie JDG jest aktualnie bardzo proste i szybkie – procedura została skrócona do minimum. Żeby zarejestrować swoją firmę, wystarczy wypełnić jeden wniosek.
Gdzie założyć jednoosobową działalność gospodarczą? Możesz zrobić to w urzędzie miasta lub gminy, listownie albo przez internet. Ostatni sposób jest jednak najpopularniejszy. Wystarczy skorzystać z kreatora wniosków na stronie https://www.biznes.gov.pl/pl lub niektórych banków.
Jak założyć firmę przez internet?
Wypełnienie wniosku jest intuicyjne – system poprowadzi Cię krok po kroku. Do niezbędnych informacji, które podajesz, należą m.in.:
- Twoje dane (imię i nazwisko, PESEL – jeśli masz, data urodzenia itp.);
- data rozpoczęcia działalności;
- adresy związane z prowadzoną działalnością;
- numery NIP i REGON, jeśli zostały wcześniej nadane (jeśli nie, otrzymasz je po złożeniu wniosku);
- nazwa firmy i kod PKD.
Samo wypełnienie wszystkich pól zajmuje jedynie kilka minut – jeśli wiesz, co wpisać. Wniosek podpisujesz profilem zaufanym albo podpisem kwalifikowanym.
Twoje przedsiębiorstwo zostanie wpisane do rejestru maksymalnie następnego dnia roboczego po złożeniu wniosku. W przypadku jakichkolwiek błędów otrzymasz informację z systemu.
Pamiętaj! Złożenie wniosku o wpis do CEIDG jest bezpłatne.
Jednoosobowa działalność gospodarcza a bank, ZUS i US
Jako przedsiębiorca masz obowiązek zgłosić się też do innych niezbędnych urzędów i rejestrów. W jaki sposób to zrobić?
ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych
W trakcie rejestracji działalności w CEIDG system automatycznie złoży wniosek do ZUS-u, że jesteś płatnikiem składek. To jednak jeszcze nie wszystko. Jako zarejestrowany płatnik masz 7 dni na złożenie w ZUS innego wniosku. Chodzi o zgłoszenie do ubezpieczenia (siebie, ewentualnie pracowników i rodziny). W zależności od sytuacji wypełniasz ZUS ZUA lub ZUS ZZA.
Pamiętaj! Jeśli jesteś początkującym przedsiębiorcą, mogą obowiązywać Cię preferencyjne składki ZUS, a wcześniej tzw. ulga na start.
US – urząd skarbowy
W urzędzie skarbowym każdy przedsiębiorca płaci podatek dochodowy. Podobnie jak w przypadku ZUS-u, do US przedsiębiorca jest zgłaszany automatycznie po wypełnieniu wniosku do CEIDG.
Inaczej wygląda sprawa z podatkiem VAT. Jeśli chcesz (lub musisz) być aktywnym płatnikiem VAT, niezbędne jest złożenie do US formularza VAT-R. Na tym samym wniosku możesz zarejestrować się jako podatnik VAT-UE, jeśli prowadzisz interesy z przedsiębiorcami z Unii Europejskiej.
Konto bankowe
Chociaż w teorii nie ma prawnego obowiązku, by mając JDG, prowadzić konto firmowe – opłaty podatku oraz do ZUS-u, a także dla innych przedsiębiorców trzeba wykonywać przy pomocy konta (nie gotówką). W regulaminach banków najczęściej widnieją zapisy o tym, że przy pomocy zwykłego rachunku prywatnego nie można obsługiwać przelewów związanych z działalnością.
Założenie konta firmowego jest jednak bardzo proste – zrobisz to w kilka chwil. Warto mieć rachunek służący tylko do celów biznesowych. Numer konta dodasz w CEIDG dzięki przyciskowi „Zmień dane w CEIDG” na stronie https://www.biznes.gov.pl/pl (możesz też zrobić to w urzędzie lub listownie).
Jak widzisz – sama rejestracja JDG w CEIDG to szybki i prosty proces. Aby jak najlepiej przygotować się do prowadzenia działalności, przemyśl jednak wcześniej kluczowe kwestie biznesowe. Znajdź też najlepsze źródło finansowania!
